NWO ontwikkelt thematische onderzoeksprogramma’s die nodig zijn voor mondiale maatschappelijke vraagstukken van nu en in de toekomst. Centraal in deze programma’s staat de samenwerking tussen onderzoekers en organisaties uit de samenleving. Het doel van het onderzoek is om wetenschappelijke en maatschappelijke impact te bereiken. Dit leidt tot nieuwe kennis, inzichten en innovaties die belangrijk zijn voor de hele samenleving. Maar hóe stel je deze partners in staat om elkaar te leren kennen, terwijl zij in verschillende werelden actief zijn en elkaar vaak niet kennen?
Uit die vraag ontstond het concept ‘collaboratieve workshops’: bijeenkomsten waarin geïnteresseerde deelnemers (zowel onderzoekers als maatschappelijke organisaties) de mogelijkheid hebben om elkaar te ontmoeten en ideeën voor samenwerking te verkennen. Het uiteindelijke doel? Initiatiefnemers in staat stellen om tot een gezamenlijk voorstel te komen voor een onderzoeksproject.
NWO vroeg P2 om te helpen bij het ontwikkelen, begeleiden en professionaliseren van de collaboratieve workshops. NWO wil dit soort bijeenkomsten in de toekomst zelf kunnen begeleiden. De workshops zijn daarom óók ingericht als een organisatie-ontwikkeltraject, waarbij NWO-medewerkers ‘off and on the job’ worden opgeleid tot vaardige facilitators.
Samen met NWO ontwikkelde P2 een interactief programma voor deze bijeenkomsten. Ze stonden voor uitdagingen als: hoe laat je grote groepen deelnemers (soms tot 100 personen) op een fijne manier met elkaar kennismaken? Hoe krijgen ze efficiënt inzicht in de vele onderzoeks-ideeën? Hoe richt je het programma flexibel in om te kunnen meebewegen met de behoeften in de groep?
P2 heeft hieraan invulling gegeven door met een programma voor de collaboratieve workshops te komen met maximale interactie en flexibiliteit. Bijvoorbeeld door een groot deel van het programma letterlijk in een open ruimte in te richten. Met werkvormen als ‘verkennen op voeten’ (om het ideeënlandschap fysiek in beeld te brengen), sta-, zit-, schrijf- en loopopdrachten (om kennis te maken met elkaar) en concrete werkopdrachten om de ideeën samen te verkennen en te concretiseren. Hierbij was de Impact Plan-benadering van NWO (hoe zorg je ervoor dat de nieuwe wetenschappelijke kennis écht tot maatschappelijke impact leidt?) het uitgangspunt.
Parallel aan deze workshops heeft P2 een meerdaagse training gegeven aan het NWO-team, zodat NWO de collaboratieve workshops in de toekomst ook zelf kan begeleiden.
In het eerste jaar had P2 een leidende rol in het faciliteren van de collaboratieve workshops. In het tweede jaar kropen P2’ers steeds meer in de rol van coach en namen NWO’ers en ZonMW’ers steeds meer zelf de leiding tijdens de bijeenkomsten. Met de P2’er als ‘vangnet’ en ‘souffleur’ op lastige momenten.
Aanwezigen gaven in hun feedback aan dat de bijeenkomsten in eerste instantie soms ietwat ongemakkelijk aanvoelden: nieuw, spannend, anders dan iedereen gewend is. Ook voor NWO is dit type workshops een nieuwe werkwijze. Inmiddels zijn deelnemers enthousiast over de aanpak: het leidt tot nieuwe contacten, een kleiner aantal aanvragen, voorstellen waar diverse expertises en invalshoeken in terugkomen. Uiteraard evalueert NWO deze aanpak voortdurend en stelt bij.
We zijn trots dat wij als P2 op deze wijze aan de impact van wetenschappelijk onderzoek in Nederland mogen bijdragen!
Marinda Gaillard, Floor Verdenius, Kristine Biegman, Sonja Zuijdgeest, Ellen Ertman, Mariska Vos, Nadieh Roodbeen, Luc Timmermans en Nel Mostert hebben aan deze collaboratieve workshops gewerkt.
© Foto van NWO