Mercè fietste en wandelde als kind veel over het strand in Delta de L’Ebre, waar ze opgroeide. Tijdens een lezing in Barcelona liep ze een oude studiegenoot tegen het lijf, die haar vertelde over de problemen in de delta. De frustraties liepen op, omdat er weinig concreets gebeurde. “Ik bood hem mijn hulp aan en werd daarna al snel gebeld door bezorgde bewoners en ondernemers uit het gebied.” Na de zware storm zijn nog altijd geen maatregelen genomen voor een duurzame toekomst van dit imposante gebied. Klimaatverandering en het stijgen van de zeespiegel verergeren de precaire situatie van de Delta. Het is noodzakelijk dat er op korte termijn een duidelijke toekomst strategie wordt opgezet én concrete projecten worden gerealiseerd om te voorkomen dat de Delta voorgoed wegvaagt, met alle gevolgen van dien.

Stabiel midden creëren

De verschillende partijen en verantwoordelijkheden spelen de voortgang in het gebied parten. “In Spanje wordt op Rijksniveau goed nagedacht over beleid. Echter, het gemaakte beleid uitvoeren, dat is aan de regio. Die top down-benadering loopt niet altijd even goed, omdat het centrale belang meer bij algemeen aanpakken voor de gehele Iberische kustlijn ligt in tegenstelling tot de regionale belangen die juist op de specifieke eigenschapen van het gebied gericht zijn. De partijen spreken twee aparte talen. Ook de huidige gespannen relatie tussen de centrale regering en deze regio zorgt voor ruis. Het was van belang dat Mercè een onafhankelijke positie innam. “Partijen stonden soms lijnrecht tegenover elkaar, dus ben ik begonnen een stabiel midden te creëren.”

Delta de L'Erbe vanuit de lucht

Altijd vanuit de inhoud

“Mijn kennis van het gebied en de cultuur komen hier heel goed van pas.” Mercè zat binnen no time aan tafel met het goed georganiseerde platform van alle gemeenten in het gebied met hierin burgemeesters, omwonenden, ondernemers, waterschappen en andere organisaties actief rondom de delta. Ook sprak ze met de ambtelijke verantwoordelijke partijen vanuit de regio en later met het Rijk. “Ik werk vanuit de inhoud. Zo probeer ik de neuzen van het Rijk, de regio en het gebied dezelfde kant op te krijgen en mensen naar elkaar toe te laten bewegen. Ik zie door de analyse van het probleem en mijn gesprekken de kansen en probeer belangen zonder al te veel woorden met elkaar te verbinden. Een echte P2 aanpak.”

Focus verleggen dankzij Nederlandse ervaring

Na al die gesprekken bleek een bezoek aan Nederland een goede stap. Weg van oude denkpatronen over het gebied en focus op een nieuwe aanpak in een land waar de problematiek van Delta de L’Ebre geen uitzondering, maar juist dagelijkse kost is. Mercè: “Nederland timmert goed aan de weg met de aanpak building with nature. Samen met het ministerie van I&W en Rijkswaterstaat, en twee ervaren partijen uit Ecoshape, HKV en van Oord, hebben we een prachtig programma opgesteld voor de Spaanse delegatie. Het programma EcoShape is opgericht om Nederlandse kennis en ervaring verder uit te diepen en te exporteren. Met de Spaanse delegatie hebben we vergelijkbare situaties in Nederland, zoals bij de Hondsbossche Zeewering in Petten, bezocht. Dat was echt een aha-erlebnis voor de delegatie. Ze zeiden: het zijn dus niet zomaar ideeën, dat is al gerealiseerd! Als het in Nederland kan, dan moet het ook bij ons kunnen. Het was leuk om dat besef te zien.”

Onmisbare verbinder

Mercè: “Twee dagen lang op pad met de delegatie. Het doel was om drie partijen uit zeer verschillende omgevingen elkaar te helpen begrijpen. Van huis uit zijn deze partijen gefocust op wat hen juist van elkaar scheidt.” Daarbij kwam het verbindend onderhandelen van Mercè goed van pas. Niet alleen in cultuur en kennis maar juist ook in inhoud en realisatie. “Een verbinder op veel fronten is in zo’n vastgelopen project eigenlijk het enige wat het weer uit het slop kan trekken.”

Uitwisseling ervaringen uit beide landen

Rinse Wilmink van Rijkswaterstaat werkte mee aan het opzetten van het programma en liep zelf ook een dag mee met de delegatie. “De Spanjaarden waren onder de indruk van de Nederlandse governance. Die is heel duidelijk. Bevoegdheden zijn helder belegd tussen de Rijksoverheid, provincie, waterschappen en gemeente. Ook onze manier van beleidsontwikkeling is redelijk inzichtelijk. In Spanje is dat anders en die ontbrekende structuur zorgt voor problemen in de praktijk.” Ook kan Nederland veel van Spanje leren. Rinse: “Spanje is al enige tijd bezig met een strategie wat betreft zandwinning op zee, alsmede de keuze om de kust hard of zacht te verdedigen (met stenen of met zand). Dat is ook voor Nederland een heel belangrijk thema. Op dat gebied hoop ik op een verdere samenwerking in de toekomst.”

Technisch team

Op dit moment helpt Mercè met het opbouwen van uitvragen voor deelprojecten. Hoe formuleer je de vraag bij aanbestedingen? “Daarbij doen ze ook kennis op met mogelijke partijen. De andere stap is de opstelling van een technische team. “Zolang geen projecten worden uitgevoerd, blijft de ergernis van mensen uit het gebied groeien, het moet daarom niet al te lang bij woorden blijven. Actie is nodig. Ik zie mijn toegevoegde waarde in dit proces als verbinder en “voor-elkaar-krijger” van gerealiseerde maatregelen. Het zou mooi zijn als P2 een rol blijft spelen in het duurzaam vormgeven van dit geweldige gebied in Zuid-Europa.”